پسوریازیس یکی از بیماری های رایج پوستی است که می خواهیم در این مطلب به آن بپردازیم. نام دیگر این بیماری داءالصدف است که نوعی بیماری پوستی به شمار می آید و از بیماری های خود ایمنی محسوب می شود. حدود ۲ درصد جمعیت جهان به آن مبتلا هستند. این بیماری چه میزان خطر دارد؟ درمان پسوریازیس چگونه است؟ راه پیشگیری از این بیماری چیست؟ این ها سوالاتی هستند که ذهن برخی افراد را به خود درگیر کرده است. برای پاسخ به این سوالات تا انتها ما را همراهی کنید.
پسوریازیس چیست و چه علائمی دارد؟
در این بیماری سرعت رشد سلول های پوستی به ۱۰ برابر افزایش می یابد. این سلول ها در سطح پوست ایجاد می شوند و به همین دلیل قسمت هایی از پوست حالت برآمدگی قرمز رنگی همراه با پوسته های سفید دارند. وجود لکه ها خارش و درد را در پوست به دنبال دارد. پسوریازیس مسری نیست و حتی با تماس پوستی نیز از فردی به فرد دیگر انتقال پیدا نمی کند. این بیماری با گذشت زمان بهبود می یابد اما ممکن است دوباره به حالت قبلی خود برگردد.
پسوریازیس دارای شدت کم و زیاد است و ممکن است در هر سنی رخ دهد اما حتمال بروز آن در بزرگسالان و پس از سن بلوغ بیش تر است. از علائم داءالصدف می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- ناخن های زبر و فرو رفته
- لکه های قرمز رنگ برآمده
- خارش و درد اطراف لکه ها
- لکه های پوسته پوسته شده
- خشک شدن پوست و خونریزی
- درد، التهاب و سفتی مفاصل
علل ابتلا به این بیمار چیست؟
هنوز دلیل مشخصی برای این موضوع ارائه نشده است اما پزشکان بر این باورند که این بیماری با سیستم دفاعی بدن ارتباط تنگاتنگی دارد. موارد زیر از علت های این بیماری محسوب می شوند:
- استرس: استرس برای بدن و به ویژه سیستم دفاعی بدن ضرر دارد. بنابراین به بیماران توصیه می شود تا از میزان استرس خود بکاهند.
- دارو: داروهای ضد مالاریا، لیتیم و برخی داروهای فشار خون باعث افزایش شدت این بیماری می شوند.
- ارث: بیش تر افرادی که به پسوریازیس مبتلا می شوند دارای سابقه ارثی هستند. یکی از دلایل بروز این بیماری در سنین پایین همین مورد است.
- چاقی: چاقی می تواند در بروز این بیماری پوستی موثر واقع شود. از طرفی ترکیب چاقی و پسوریازیس باعث بیماری های دیگر مانند بیماری های قلبی می شود.
- هورمون ها: این بیماری معمولاً پس از سن بلوغ و تغییر هورمون ها ظاهر می شود. از همین رو برخی پزشکان این مورد را هم موثر می دانند.
- مواد مخدر و مشروبات الکلی: مصرف این موارد علاوه بر اینکه به اعضای دیگر آسیب می زنند، پوست را نیز درگیر می کنند و باعث بیماری های پوستی مانند داءالصدف می شوند.
انواع پسوریازیس کدام‌اند؟
پسوریازیس پوسته ای: این نوع نسبت به بقیه شیوع کم تری پیدا کرده است اما سرعت پیشرفت آن بالا است. در مراحل اولیه لکه هایی روی دست و پا ایجاد و سپس بزرگ می شوند. از نشانه های دیگر این نوع نازکی پوست و مایعات زیر پوستی است. داءالصدف پوسته ای با عوارضی همچون تب و لرز، اسهال و خارش همراه است.
پسوریازیس ناخن: در این نوع تغییر رنگ ناخن، افزایش ضخامت آن، رشد غیر عادی و تغییر ظاهر ناخن رخ می دهد.
پسوریازیس خالدار: این نوع با عفونت در گلو شروع می شود و سپس لکه های قرمز رنگ کم ضخامت و شبیه قطره های آب روی بدن ظاهر می شود. داءالصدف خالدار در سنین نوجوانی رایج تر است و در دست، پا و سر شیوع پیدا می کند.
پسوریازیس پوست سر: با اینکه این نوع در سر رخ می دهد اما ممکن است به خط رویش مو و پشت گوش ها نیز نفوذ کند و با ریزش مو همراه شود.
پسوریازیس مفصلی: داءالصدف مفصلی علاوه بر پوست، به مفاصل نیز آسیب می زند. رشد سریع این نوع خشکی، سفتی و تغییر شکل مفاصل را به همراه دارد. پوسته پوسته شدن پوست و تغییر ناخن ها از عوارض دیگر این نوع است.
پسوریازیس معکوس: نوع معکوس این بیماری با پدیدار شدن لکه های قرمز بدون برجستگی در اطراف دستگاه تناسلی، زیربغل، باسن و زیر سینه ها همراه است. عرق کردن می تواند شدت بیماری و خارش را بیش تر کند. در صورتی که جلوی پیشرفت آن گرفته نشود امکان دارد به بیماری قارچی تبدیل شود.
تشخیص بیماری چگونه است؟
برای تشخیص داءالصدف از روش های مختلفی استفاده می شود که مهم ترین آن ها شامل موارد زیر می شود:
- معاینه: پزشک با مشاهده زخم های روی پوست قادر به تشخیص وجود یا عدم این بیماری است، زیرا نوع زخم های آن مشخص است. پزشک علاوه بر انجام معاینات پزشکی به سوابق بیمار نیاز دارد.
- نمونه برداری: در صورتی که پزشک در معاینات و تشخیص پسوریازیس دچار تردید شود؛ نمونه ای از زخم ها را به آزمایشگاه می دهد تا در آنجا مورد ارزیابی قرار گیرد. در آزمایشگاه نمونه را در زیر میکروسکوپ قرار می دهند تا وجود و نوع آن مشخص شود.
درمان پسوریازیس چیست؟
این بیماری قابل درمان نیست و فقط با انجام برخی اقدامات مانند مرطوب بودن پوست، مصرف دارو و موارد دیگر می توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد. برخی از اقدامات عبارتند از:
- دارو: پزشکان برای کنترل بیماری داروهایی مانند تزارتون، برخی لوسیون ها، دیررانول، داروهای خودایمنی و ترکیبات برخی ویتامین ها مانند ویتامین دی را تجویز می کنند.
- کاهش وزن: با کاهش وزن، عرق کردن و میزان چربی بدن کم می شود و در کنترل و درمان پسوریازیس موثر است.
- کاهش استرس: از آنجایی که استرس سیستم دفاعی بدن را تضعیف می کند و داءالصدف نوعی بیماری خودایمنی محسوب می شود، حفظ آرامش و کاهش استرس تا حد زیادی به بهبود شرایط بیمار و اعصاب او کمک می کند.
- نور خورشید: ازآنجایی که نور خورشید دارای ویتامین دی است و این ویتامین برای بیماران دارو محسوب می شود، در نتیجه قرارگیری در معرض نور خورشید منجر به بهبودی و درمان پسوریازیس می شود. البته فرد بیمار باید قبل از آفتاب گرفتن از کرم ضد آفتاب استفاده کند.
- حمام: حمام روزانه با آب ولرم به شرایط فرد بیمار کمک می کند. این افراد نباید از صابون های عطری، آب داغ و سرد استفاده کنند زیرا سبب آسیب به پوست آن ها می شود.
